Veiligheidshelmen beschermen de drager tegen hoofdletsel. Veiligheidshelmen moeten daarom gedragen worden wanneer in een arbeidssituatie gevaar bestaat voor hoofdverwondingen door vallende, omvallende, wegvliegende voorwerpen/stoffen of het stoten van het hoofd. 

De verplichting om een helm te dragen worden aangegeven door een rond blauw bord, met daarop een witte afbeelding van een helm (zie afbeelding links). De draagplicht geldt in een groot aantal gevallen voor het gehele gebied of terrein van de opdrachtgevers. Als er op dat moment geen veiligheidshelm wordt gedragen dan heeft de Inspectie SZW (ISZW) de mogelijkheid om een lik-op-stuk beleid te voeren en kan er een boete uitgeschreven worden (door werknemer te betalen). 

De veiligheidshelm bestaat uit een harde helmschaal en een verend binnenwerk. Samen vangen die zo een 70% van de klap op die anders door de nekwervels zou moeten worden opgevangen. Daarom is een goede instelling van dit binnenwerk erg belangrijk. ​​​​​​​

Wat zijn de risico’s van werken zonder hoofdbescherming?

Bij verschillende werkzaamheden is het nodig om gebruik te maken van hoofdbescherming om te voorkomen dat er hoofdletsel ontstaat. 

Een persoonlijk beschermingsmiddel om het hoofd te beschermen is meestal bedoeld voor:

• Situaties waarbij er voorwerpen kunnen vallen en op het hoofd terecht kunnen komen;
• Situaties waarbij de kans bestaat dat een persoon zelf valt en daarbij gewond raakt aan het hoofd.

Maar een hoofdbeschermingsmiddel kan ook beschermen tegen:

• Hitte;
• Vuur;
• Kou;
• Uv-straling;
• Ioniserende straling;
• Gevaarlijke stoffen;
• Snijden/steken;
• Stoten;
• Vloeistof;
• Ziekteverwekkers;
• Slechte zichtbaarheid.

Het kan nodig zijn om gelijktijdig ook gebruik te maken van andere persoonlijke beschermingsmiddelen, bijvoorbeeld ademhalingsbescherming of valbescherming. 

Om een duidelijke controle te kunnen uitoefenen op de (maximale) gebruiksduur, worden alle helmen door de fabrikant voorzien van een onuitwisbaar stempel, waarop de datum van productie staat vermeld. De hierna genoemde vervangingstermijn van de veiligheidshelmen zijn puur van toepassing op de ideale maximale houdbaarheid van het materiaal. Er zijn factoren die deze termijnen aanzienlijk kunnen verkorten, door bijvoorbeeld: chemische aantasting, vervuiling door olie, verf, extreme hitte of kou en UV-straling. De veiligheidshelm dient 5 jaar na de productiedatum te worden vervangen. Let op: Dus niet na 5 jaar gebruik. ​​​​​​​

Ga met elkaar in gesprek over het volgende:

1. Ik weet wanneer ik een veiligheidshelm moet dragen. 
2. Ik draag altijd een veiligheidshelm wanneer dit verplicht is. 
3. Ik heb vaker mijn veiligheidshelm vervangen.

• Draag de helm zoals bedoeld is, juist afgesteld en niet achterstevoren;
• als een helm eenmaal een goede klap heeft gehad, vervang deze dan;
• controleer regelmatig of het binnenwerk nog heel goed verend is;
• let bij de helmschaal op beschadigingen;
• plak geen stickers op de helm, de lijm kan het kunststof aantasten;
  • Voor het aanbrengen van bedrijfsvignetten moet advies aan de leverancier worden gevraagd (Unica heeft hierover contact gehad met de leveranciers, er is toestemming gekregen om het Unica-logo op de helm aan te brengen). 
• plaats de veiligheidshelm niet op de hoedenplank. Intensief zonlicht (UV) en hitte hebben namelijk een negatieve uitwerking op de kwaliteit en betrouwbaarheid van de helm.